Administracja publiczna weszła w erę AI? Są przeszkody

Przykłady wdrożeń AI w administracji

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Wdrożenie nowoczesnego systemu antyplagiatowego z funkcją rozpoznawania tekstów generowanych przez boty.​Rzeczpospolita

Ministerstwo Finansów

  • Technologia analizy zdjęć rentgenowskich do wykrywania przemytu tytoniu.​Rzeczpospolita
  • System OKO-RTG wykorzystujący AI do analizy zdjęć rentgenowskich w transporcie drogowym i kolejowym, identyfikujący potencjalnie nielegalne towary, w tym przemyt wyrobów tytoniowych.​Rzeczpospolita

Ministerstwo Cyfryzacji

Wdrażanie polskiego modelu językowego PLLuM.​Rzeczpospolita

Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Wykorzystanie AI do działań w zakresie polityki wobec Federacji Rosyjskiej, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki sankcyjnej. Ze względu na wrażliwość prac, szczegóły nie zostały ujawnione.​Rzeczpospolita

Ministerstwo Sprawiedliwości

Planowany na połowę 2026 roku pilotaż cyfrowego asystenta sędziego, który ma wspierać sędziów w redagowaniu projektów uzasadnień wyroków.​Rzeczpospolita

Ministerstwo Obrony Narodowej

  • Powołanie Centrum Implementacji Sztucznej Inteligencji.​Rzeczpospolita
  • Wykorzystanie AI w Systemie Zarządzania Polem Walki BMS LEGION do rozpoznania obrazowego realizowanego za pomocą dronów.​Rzeczpospolita
  • System tłumaczenia i transkrypcji w czasie rzeczywistym wspierający wielojęzyczną komunikację w ramach systemów niejawnych.​Rzeczpospolita

Ministerstwo Rozwoju i Technologii

  • Implementacja AI w bazie wiedzy Multikanałowego Centrum Pomocy Przedsiębiorcy.​Rzeczpospolita
  • W Urzędzie Patentowym RP AI służy do automatycznej klasyfikacji zgłoszeń wynalazków i przydzielania odpowiedniego eksperta do ich oceny, uwzględniając jego obciążenie pracą.​Rzeczpospolita

Główny Urząd Geodezji i Kartografii

Planuje wykorzystać AI do automatycznej detekcji obiektów topograficznych oraz kolorowania archiwalnych, czarno-białych zdjęć lotniczych.​Rzeczpospolita

Perspektywy dla AI w urzędach

Mniej niż co trzeci dyrektor instytucji z sektora publicznego faktycznie korzysta z danych do podejmowania codziennych decyzji. Niewykorzystywanie systemów do ich analizy to wyzwanie. Sytuacja może ulec jednak poprawie, ponieważ aż 82% badanych instytucji planuje inwestycje w sztuczną inteligencję, licząc na usprawnienie obsługi obywateli.

Co hamuje sztuczną inteligencję?

W wielu strukturach administracji państwowej dominuje ostrożność, a w niektórych przypadkach niemal całkowita inercja. Przykładowo, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej deklaruje brak stosowania oprogramowania wykorzystującego AI oraz brak aktualnych projektów związanych z tą technologią.​

Eksperci wskazują, że AI w administracji publicznej może zająć się powtarzalnymi zadaniami: przetwarzaniem dokumentów, obsługą zgłoszeń mieszkańców, zarządzaniem rezerwacjami wizyt, wyszukiwaniem danych czy dostarczaniem kluczowych informacji w kilka sekund. Takie rozwiązania pozwalają przewidywać trendy, potrzeby i potencjalne zagrożenia, co usprawnia zarządzanie miastami, uczelniami czy szpitalami. Ponadto AI może pomóc w optymalizacji budżetów i lepszym alokowaniu zasobów publicznych.​

W Stanach Zjednoczonych Biały Dom opublikował nowe wytyczne (tzw. M-25-21) dotyczące zastosowania AI w sektorze publicznym. Strategia zobowiązuje wszystkie agencje federalne do szybkiego, odpowiedzialnego i transparentnego wdrażania AI.​